De ouders van Joseph Haydn merkten al snel dat hun zoon heel muzikaal was. Het was alleen moeilijk om muziekles te krijgen in het kleine dorpje in Oostenrijk, waar ze woonden. Bovendien was de familie Haydn heel arm.
Zingen in het koor
Gelukkig kon Joseph heel mooi zingen. Daarom werd hij uitgekozen om in het beroemde koor van de Stefansdom in Wenen te zingen. Hij was toen 8 jaar.
Hij ging samen met andere koorjongens wonen in het huis van de directeur van het koor, naast de kerk. Daar kreeg hij ook pianoles, vioolles en zangles.
Joseph Haydn zal zijn familie vast gemist hebben. Gelukkig kwam na vijf jaar ook zijn jongere broertje Michael bij het koor zingen.
Grapjes
Haydn hield erg van grapjes maken. Eén van de domste dingen die hij heeft gedaan, was dat hij voor de grap de paardenstaart van één van de koorjongens had afgeknipt. Hij moest toen meteen vertrekken van de koorschool.
Het was misschien toch al tijd om uit het koor te gaan. Haydn was al 17 jaar en hij kon al een tijdje de hoge noten niet meer zingen. Vanaf toen moest hij voor zichzelf zorgen.
Werken
Haydn had allerlei baantjes: hij was muziekleraar, pianobegeleider, zanger en organist. Tussendoor bestudeerde hij boeken over componeren, want dát was wat hij het liefste wilde: componist worden!
Klassiek
De muziek in de tijd van Haydn (1732-1809) was erg veranderd sinds de barok-tijd. De 'mooie ingewikkeldheid' van de muziek van Bach, Vivaldi en Rameau was helemaal uit de mode. Wat de mensen nu wilde horen was heldere, evenwichtige muziek die je al kon begrijpen als je het één keer had gehoord.
Deze muziekstijl noem je klassiek.
Fortepiano
Ook het belangrijkste instrument uit de Barok-tijd, het klavecimbel, was niet meer populair. Op een klavecimbel klinkt elke toon even hard. Nu was er een instrument uitgevonden waarop je hard én zacht kon spelen. Omdat dat zo bijzonder was, noemden de mensen het een fortepiano. Letterlijk betekent dat 'hardzacht'. Tegenwoordig noemen wij dit instrument gewoon piano.
In dienst bij een prins
In 1761 waren de geldzorgen van Haydn in één keer voorbij, want toen kwam hij in dienst van een rijke prins, vorst Esterházy. Haydn moest het grootste deel van het jaar wonen en werken op het buitenverblijf van de prins, in Hongarije.
Bij dit buitenverblijf moet je je geen vakantiehuisje voorstellen. Het was zo groot als het paleis van de Franse koning in Versailles! Bij het paleis hoorden twee theaters en twee grote concertzalen. Haydn was verantwoordelijk voor alles wat met de muziek te maken had. Hij moest het orkest dirigeren, kamermuziek maken, lesgeven én componeren. Voor het orkest schreef hij veel symfonieën.
Wenen
Haydn had het naar zijn zin bij de prins. Toch kwam hij nog graag in Wenen, om zijn vrienden op te zoeken en om de nieuwe muziek te horen die andere muzikanten hadden geschreven. Als het lukte sprak hij af met Wolfgang Amadeus Mozart. Dat was een goede vriend van hem. Soms zochten ze nog twee vrienden erbij, die viool en cello speelden. Dan konden ze met z'n vieren strijkkwartet spelen. Haydn speelde dan eerste viool en Mozart altviool.
Haydn en Mozart hebben ook hele mooie strijkkwartetten geschreven. Haydn schreef er meer dan 80! Wil je er eentje luisteren, maar weet je niet waar je moet beginnen? Probeer eens opus 77 nr.1.